De historiek van het toerisme in Lissewege.


Leopold van Hollebeke

Het boekwerk dat Lissewege op de cultureel-toeristische kaart zette is het werk van Leopold Van Hollebeke. In 1863 komt ‘Lissewege, son église et son abbaye’ uit in het frans. Het is de basis geworden voor de geschiedschrijving van Lissewege. In 1930 verschijnt het boek ‘Op beevaart naar Onze Lieve Vrouw van Lissewege’, een werkje de Brugse priester Michiel English.

Interbellum

Reeds in het interbellum (de periode tussen de beide wereldoorlogen) bestond er in Lissewege een toeristische dienst onder de naam ‘VVV & T, of Vereniging Voor Vreemdelingenverkeer & Toerisme. Het was wellicht het gemeentebestuur van toen die de dienst verzekerde. Lissewege moet zelfs in de beginjaren van de 20ste eeuw geen onbekende zijn geweest voor de Engelse toeristen die naar Oostende en Blankenberge kwamen afgezakt om er te verblijven in de kuuroorden. Er bestaan enkele prentkaarten uit o.a 1902 (zie de ingekleurde kaart op deze bladzijde) met de titel: ‘Lisseweghe, environs de Blankenberghe’. Na de 2de wereldoorlog kwam het toerisme opnieuw op gang. Een van de klassieke uitstappen van scholen in het binnenland was de trip naar Lissewege en een bezoek aan de toren. Studenten van het Brugse Grootsemenarie kwamen ‘te voet’ naar Lissewege om een bezoek te brengen aan de voormalige abdij Ter Doest.

Toeristische promotie

In de jaren ’50 werd Lissewege gepromoot via diverse affiches. Zo was er een poster van de NMBS met daarop een prachtige aquarel met het beeld van Lissewege dat in alle treinstations van het land werd opgehangen. Ook de VVV & T die in die jaren werd waargenomen door Gemeente-secretaris André Cartreul, bracht met regelmaat een nieuwe toeristische folder uit, die de bezoeker kon afhalen op het Gemeentehuis. Evenementen organiseerde de VVV toen niet echt. Het bleef bij de promotie van het dorp via drukwerk, de verlichting van de Toren en de promotie van de Lisseweegse Ommegang.


Promotie affiches

In de jaren 50 & 60 brengen verschillende actoren een affiche van Lissewege uit. Het kerkbestuur brengt een poster waarop de 'Jaarlijkse Ommegang van Lissewege' aangekondigd wordt. De gemeente drukt op bruin papier een toeristische promotieaffiche met een compilatietekening met de bezienswaardigheden: de molen, de kerk, het vaartje en abdijkapel- en schuur. En dan is er ook nog de NMBS. De Nationale Spoorwegen geven aan kunstschilder Herman Verbaere de opdracht om Lissewege te schilderen. Zijn werk prijkt dan later op de reuze affiche van Lissewege.

Gastronomie

In de jaren ‘50 starten in Lissewege ook de 2 eerste restaurants. Op het boerenhof van Ter Doest, bij Jules Dendooven schenkt men de eerste smaken limonade en zet men boerenbrood met hesp op tafel. In 1958 opent het restaurant ‘De Goedendag’ de deur. Al gauw werd het een uitverkoren culinaire plaats voor de ‘beau monde’ van België. Leopold III, princes Liliane, Jules Bruner, Jacky X en vele anderen komen er over de vloer.

De schrijvers Johan Ballegeer & Lucien Dendooven

Ook in die jaren is jeugdschrijver, historicus en heemkundige Johan Ballegeer erg aktief. De man schrijft heel wat jeugdromans die van ver of van dicht met Lissewege te maken hebben. Als VTB verantwoordelijke voor Lissewege schrijft hij de eerste wandelbrochure, later ook verschillende gidsen en start hij met Lissewege’s eerste poldermuseum in Huyze Saeftinghe op het marktplein. In 1965 zorgt Ballegeer ervoor dat 3 dorpsstraten genoemd worden naar de historische figuren: Van Saeftinghe, Reyvaert en Romboudt. Walram Romboudt krijgt in 1965 een gedenksteen in z'n werkhuis. Vanaf eind jaren ’50 heeft Lissewege ook een 2de schrijver die het dorp en het ommeland in de kijker brengt, namelijk Lucien Dendooven. Samen met de zeer kunstzinnige onderpastoor Jan Soens sticht hij de kunstkring ‘Ter Doest’. Onderpastoor Jan Soens maakt prachtige tekeningen en brengt ook illustraties voor de toeristische folders van Lissewege in die jaren.Er komen tentoonstelling in het 'Reyvaertheem' en op het domein Ter Doest. Naast enkele romans schrijft hij o.a de boekjes ‘De ommegang van Lissewege’ en ‘De abdij Ter Doest’ (1953). Daarnaast ook nog historische romans als: 'Heer Torfinn', Karel de Goede en het kwade Brugge' (1955), 'Dorpen in de Brugse vlakte' (1956), 'Sjantra de maan' (1957) en 'Brugge in de gloed van het westen'(1957). Lucien Dendooven sterft veel te vroeg.


Jeugdfeuilletons in de jaren '70

In 1971 komt de fusie der gemeenten. Lissewege staat vanaf dan onder het bestuur van Brugge. De VVV&T, die een gemeentelijke vzw was, wordt niet overgenomen door de Stad Brugge en verdwijnt. Tussen 1971 en 1984 is er dan ook een toeristisch vacuum, zonder akiviteiten en weinig promotie rond Lissewege. In de jaren ’70 kiest de BRT-Televisie, Lissewege een paar keer uit als decor voor z'n populaire jeugdfeuilletons 'Rogier van Ter Doest’ (1976) en ‘Circus Rondau’.

De start van de nieuwe VVV-Lissewege

Ondanks het uitblijven van promotie rond Lissewege, komen in die jaren de bezoekers fietsen en wandelen in Lissewege en hebben ze nood aan informatie en documentatie. Ze gaan vaak aankloppen bij de bakker of in een café. En zo groeit bij Lissewegenaar Rudy Desmedt de idee om het hef in handen te nemen en te starten met een privé-infokantoor, geopend op zondag en in de zomermaanden. Samen met vrienden -het kunstenaarsgezin van Daniël Taillaert en Rita Vandepitte- en met heel wat medewerking van historicus Johan Ballegeer is in juli van 1984 de herboren VVV-Lissewege een feit. De VVV haalt met de zovele initiatieven de pers, soms ook nationaal, de radio en TV.


Aktiviteiten bij de vleet

De eerste folders worden gedrukt en de eerste aktiviteiten worden op poten gezet. Zo is er een Willem van Saeftinghe stoet, diverse tentoonstellingen en de oprichting van het heemkundig museum. In 1987 krijgt Lissewege een standbeeld rond Willem van Saeftinghe op het marktplein en in 1989, ook op vraag van de VVV-Lissewege plaatst de stad Brugge een beiaard van 18 klokken in de toren.

Kunstenaarsdorp

In diezelfde jaren start kunstschilder Gratiën Dendooven met de kunstgalerie ‘De Valkenaere’. Zo komen verschillende grote kunstenaars exposeren in Lissewege. In 1995 komt Dendooven ook naar buiten met kunst en organiseert hij samen met Elie Balduck een eerste ‘Beelden in het Witte Dorp’ openluchttentoonstelling.

Nieuwe wegen, nieuwe kansen

In 1999 vervoegd Mvr Mia Lingier, toeristisch gids en regiokenner, het bestuur van de VVV en geeft de werking een nieuw elan. Er komen verschillende samenwerkingsverbanden met de stad Brugge, de Duinenabdij Koksijde en de Provincie West-Vlaanderen. In 2001 komt VBRO-zaakvoerder Frederik Thomas in het bestuur als penningmeester. Het bestuur vormt een hechte vriendenkring.

De VVV-Lissewege, goed op weg!

Diverse restauraties van o.a de abdijschuur (2001-2003), de kerk en toren (1999-2003) en het Lisseweegs Vaartje (2003) zorgen er voor dat het dorp er nog mooier uitziet. Ook talrijke privé initiatieven doen het dorpje opleven. Een vernieuwd bestuur van het feestkomitee zorgt voor diverse aktiviteiten. Zo zijn er de avondmarkten, de kerstmarkt, de 2-daagse voettocht e.a.

Sinds 2002 komt er tussen de VVV-Lissewege ook een verbeterde samenwerking met het Brugse Stadsbestuur, de diensten toerisme en cultuur en de Provincie West-Vlaanderen. Zo is er de realsiatie van het provinciaal ‘Ter Doest wandelpad’. Lissewege krijgt begin 2000 ook z'n plaats in de adviesraad van het Brugse Ommeland en in de adviesraad Toerisme Brugge. In 2003 neemt de VVV het initiatief tot de realisatie van een nieuw standaardboek. In december van dat jaar is er de geboorte van het boek ‘Lissewege & Ter Doest, Monnikenwerk’. Een uitgave van Lannoo. Na een onderkomen te hebben gehad in diverse lokaties krijgt de VVV-Lissewege in 2005 een onderkomen in de prachtige 17de eeuwse voormalige pastorie, een stadsgebouw. Ook stelt het stadsbestuur vanaf 2002 een jobstudent ter beschikking tijdens de zomermaanden. Zo is het Bezoekerscentrum open in juli, augustus en september.